Trong tuần này, giá hợp đồng tương lai lúa mì trên sàn giao dịch hàng hoá Chicago thấp kỷ lục. Diễn biến này thể hiện mỗi lo ngại về nguồn cung toàn cầu. Tuy nhiên, các trader lại muốn theo dõi sát sao hơn những gì đang diễn ra ở khu vực Biển Đen.
2 nhà xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới, đóng góp 1/3 sản lượng xuất khẩu cho toàn cầu, là Nga và Ukraine đang gặp nhiều trở ngại. Mùa thu hoạch ngũ cốc vào mùa đông tại quốc gia xuất khẩu hàng đầu là Nga đang trong tình trạng khó khăn nhất từ trước đến nay. Trong khi đó, hoạt động vận chuyển loại hàng hoá này của Ukraine đang bị xáo trộn.
Hôm 5/12, một quan chức cấp cao của Nga cho biết vụ thu hoạch lúa mì vào mùa đông đang ở tình trạng “tồi tệ”, chỉ 1 ngày sau khi các nhà phân tích Nga cũng đưa ra nhận định tương tự. Vị quan chức này nói rằng tình hình không quá nghiêm trọng nhưng thực tế lại ngược lại.
Các nhà phân tích cho biết ít nhất 37% lượng lúa mì mùa đông đang ở tình trạng thiếu sức sống, trong khi năm trước chỉ là 4% và đây cũng là mức đánh giá thấp chưa từng có. Trung bình trong năm qua, chỉ 8% vụ lúa mì mùa đông ở tình trạng như vậy.
Ngoài ra, chỉ 31% vụ lúa mì mùa đông ở trong tình trạng tốt so với 74% của năm trước. Tỷ lệ vụ mùa trong tình trạng tốt đang ở mức thấp nhất trong 23 năm. Lần gần đây nhất Nga chứng kiến diễn biến tương tự là mùa đông năm 2022, khi khoảng 22% vụ mùa thiếu sức sống.
Theo Reuters, dù con số chính xác chưa được công bố, nhưng tỷ lệ cây trồng được đánh giá là tốt ở 4 năm trước không phải mức thấp nhất trong 7 năm. Những khó khăn trong cả 2 đợt này đều do thời tiết khô hạn trong quá trình trồng trọt vào mùa thu.
Hãng tin này cũng cho biết, sản lượng lúa mì của Nga dự kiến giảm xuống còn 83 triệu tấn trong năm nay do ảnh hưởng của thời tiết lạnh giá và hạn hán, giảm so với mức 92,8 triệu tấn năm 2023 và mức kỷ lục 104,2 triệu tấn năm 2022.
Do đó, vụ mùa năm 2025 của Nga có thể sẽ không mấy suôn sẻ. Tháng trước, nông dân nước này cho biết họ sẽ trồng ít lúa mì hơn trong năm nay để chuyển sang các loại cây trồng có lợi nhuận cao hơn, bao gồm cả các hạt có dầu. Ước tính sơ bộ cho biết, mức thu hoạch năm 2025 sẽ chỉ tương đương với 2024, giảm 20% so với mức kỷ lục năm 2022.
Quyết định thay đổi của nông dân Nga Những sẽ tác động trực tiếp đến giá lúa mì toàn cầu và lạm phát ở những nước nhập khẩu lúa mì lớn.
Lúa mì là giống cây khoẻ mạnh và có thể phục hồi khi thời tiết thuận lợi hơn, do đó các nhà giao dịch vẫn chưa quá lo ngại về mặt hàng này của Nga ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, khi vụ mùa kết thúc vào mùa xuân, hình ảnh vệ tinh và dữ liệu thời tiết gần đây sẽ cho thấy dấu hiệu về tình hình vụ thu hoạch lúa mì của Nga.
Trong khi đó, hoạt động xuất khẩu nông sản của Ukraine đã đối mặt với nhiều thách thức kể từ khi mâu thuẫn với Nga xảy ra. Do đó, các nhà xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine phải tìm một tuyến vận chuyển thay thế qua cảng Constanta của Romania trên Biển Đen.
Ứng cử viên hàng đầu cho cuộc bầu cử tổng thống Romania vào Chủ Nhật đã đề xuất dừng hỗ trợ xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine nếu được bầu. Động thái này có thể được nông dân Romania ủng hộ, những người trước đây đã phản đối việc vận chuyển hàng hóa nông sản của Ukraine để bảo vệ thị trường địa phương.
Hiện vẫn chưa rõ lệnh cấm này có được đưa hay không nhưng không thể loại trừ khả năng Ukraine mất đi tuyến đường lưu thông quan trọng qua Constanta. Cảng này đã xử lý 14 triệu tấn ngũ cốc của Ukraine vào năm 2023, khoảng 30% tổng lượng xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine trong năm đó.